4 juni 2015

Selfiesticks bij de begrafenis

Geschreven door Tom Harkema

Met mijn kinderen liep ik op een zaterdagochtend begin mei de bekende kathedraal Notre Dame in Parijs in. We waren net op tijd om nog naar binnen te mogen, want in de kerk was een uitvaart al in volle gang. Ik ben niet zo thuis in de RK – terminologie voor ambtsdragers, maar er waren zoveel prelaten en priesters de mis aan het celebreren dat het vast om een belangrijke overledene ging. Op de voorste rijen zaten verwanten en relaties, heel droevig leken ze me niet. Later bleek me dat de betreurde de gezegende leeftijd van 95 had bereikt en verbonden was geweest aan de kathedraal.

Een onheilig moment?

Samen met ons schoven nog zeker duizend andere toeristen over de zijpaden. Er is daar genoeg te zien natuurlijk, maar  het grootste spektakel voltrok zich in de buurt van de kist, met gezang en gebeden en wierook, het koor en de functionarissen. Wat je noemt een fotomomentje en daar maakten vele bezoekers dankbaar gebruik van. Toen het Onze Vader klonk gingen ze vrolijk door met hun camera’s, tablets en telefoons en dat gaf me een onprettig gevoel. Als gereformeerd jongetje is me vanouds veel heiligheid of schijnbare heiligheid ingeprent en ik heb daar in de loop der jaren flink afscheid van genomen, maar het leek me toch dat foto’s maken op zo’n moment onheilig was.

Ik liet dat gevoel in me omgaan: voelde ik me lichtelijk superieur aan die fotograferende massa? Waarom zou ik me beter voelen? Ik was immers net zo’n toerist die snel de sfeer in de Notre Dame wilde proeven, alvorens door te gaan naar de volgende Parijse attractie. Ok, ik had geen camera of telefoon in aanslag, maar was zeker ook geen kerkganger die eerbiedig de laatste eer kwam bewijzen.

Nee, dan de Sacre Coeur

De avond ervoor waren we de Sacre Coeur binnengelopen, ook daar was een viering bezig, de Via Lucis. De weg van het Licht, over de opstanding en de verschijningen van Jezus. Daar heerste een gewijde, bijna eenvoudige sfeer, die ons beïnvloedde en inspireerde. Het rondgaande koor van nonnen en bezoekers leek ons persoonlijk toe te zingen en te bidden, daar kwam het door, natuurlijk. Ik was in de Notre Dame gewoon een beetje teleurgesteld dat ik daar dezelfde sfeer niet trof, die onwetende toeristen hadden er niks mee te maken. Trouwens: waarom is zo’n begrafenis in de Notre Dame niet een besloten bijeenkomst? Kennelijk kiest de directie van dat theater er bewust voor om de veertien miljoen toeristen per jaar in elke omstandigheid toe te laten. Blijkbaar is heiligheid daar maar een dingetje.

Gerelateerd