20 november 2019

Alles van waarde…

Geschreven door Kim Magnée - de Berg

Het is alweer jaren geleden dat een van de meest karakteristieke panden in mijn geboorteplaats Harderwijk tegen de vlakte moest. Ten prooi aan de vaart der volkeren zou de oude villa, die ooit een zusterhuis was, later een school en tenslotte dienst deed als hotel, gesloopt worden. Er moest op die plek een modern appartementencomplex verrijzen. Daags voor de sloop zou beginnen bleek er in de nacht voorafgaand aan de eerste werkzaamheden een spandoek aan het huis bevestigd te zijn met daarop de woorden van de dichter Lucebert: ‘Alles van waarde is weerloos’.

Het is me altijd bijgebleven. Misschien ook omdat het gerucht ging dat ‘de dader’ van deze actie een oud-leerling van de plaatselijke scholengemeenschap was. Dat stemde mijn vader, die daar als docent Nederlands werkte, buitengewoon tevreden. ‘Die heeft in elk geval wat opgestoken van de lessen’, zo stelde hij met een twinkeling in zijn ogen vast.

Ons leven is broos

Alles van waarde is weerloos. Ik vind het nog altijd een van de mooiste zinnen uit onze literatuur. De mensen, de schepping en de dingen die wij met liefde maken, ze zijn in alle kracht ook vatbaar voor vernietiging. Het is in deze wereld helaas niet vanzelfsprekend dat het goede overwint, het mooie overeind blijft en het zachte wordt beschermd. Ons leven is broos en dat wat met liefde werd en wordt gecreëerd kan zomaar kapot gemaakt worden.

Niet altijd natuurlijk kunnen wij ervoor zorgen dat alles heel blijft. Er overkomen ons dingen waar we niets aan kunnen doen. Maar tegelijk is er heel veel waar we als mensen – individueel of gemeenschappelijk – wel een beschermende rol in kunnen spelen. Door zacht te zijn voor elkaar bijvoorbeeld. Of juist door op te staan tegen onrecht en onze stem te verheffen. Door zorgvuldig om te gaan met de mensen, de dieren en de dingen.

Verantwoordelijkheid

Weerloosheid vraagt om verantwoordelijkheid. De verantwoordelijkheid om alles van waarde te beschermen en te koesteren. Het is die verantwoordelijkheid die niet voor niets in de bijbel zo’n centrale rol heeft. Zo horen we in het Oude Testament als terugkerend refrein dat we moeten zorgen voor ‘de wees, de weduw, de ontheemde’. Die trits verwijst naar alle mensen die waardevol en weerloos zijn en voor wie we (juist ook vanuit het geloof) in de bres mogen springen. En ook als je kijkt naar de manier van leven van Jezus – ons ten voorbeeld – valt op hoezeer hij precies voor de kwetsbaren als een herder wilde zijn.

‘De mens is broos en makkelijk te verbloeden’, zo zegt de dichter Zbigniew Herbert ergens. Dat besef zou moeten maken dat we zuinig zijn op elkaar en op alles wat ons omringt en het leven waardevol en mooi maakt.

Over Kim Magnée - de Berg

Kim Magnée - de Berg

Kim Magnée - de Berg is remonstrants predikant in de Federatie Gouda, een samenwerkingsverband van Doopsgezinden, Remonstranten en de VVP.

Gerelateerd